|
Edukacja rodziców „Przyczyny i skutki uzależnień dzieci i młodzieży” |
„Wychowanie nie odbywa się w specjalnie na ten
cel wyznaczonym czasie, ale w codzienności – poprzez
każdy gest, zachowanie, słowo.”
J. Sokołowska |
Być rodzicami nie jest łatwo. Wszyscy chcemy być dobrymi rodzicami i na ogół nie szczędzimy wysiłku, aby nasze dzieci były szczęśliwe. Staramy się, chcemy dla naszego dziecka jak najlepiej, a mimo to zdarza się, że spotykają nas rozczarowania, a dziecko sprawia kłopoty. Trudno jest więc znaleźć jednoznaczną odpowiedź na pytanie „Dlaczego nasze dzieci sięgają po używki?”. Dzieci twierdzą, że środki psychoaktywne, alkohol uwalniają od problemów i pomagają zapomnieć o kłopotach. Narkotyk, papierosy, alkohol to coś dzięki czemu mogą poszpanować i zyskać akceptację kolegów.
Psychologowie mówią o trzech głównych powodach, które mogą skłonić dziecko do wzięcia narkotyku:
1. Poszukiwanie nowych, przyjemnych wrażeń. Nastolatek pragnie przygód, rzeczy nowych i ekscytujących. Lubi ryzyko i nienawidzi nudy. Narkotyk pozornie zaspokaja każdą z jego potrzeb-dzięki niemu może poczuć się „ważny”, „wtajemniczony” i „dorosły”; może też, bez odrobiny wysiłku ze swojej strony, odczuwać przyjemność i dreszczyk sensacji.
2. Chęć uwolnienia się od stresu, napięć i problemów. Narkotyk na krótką chwilę odrywa od rzeczywistości, rozluźnia, tłumi uczucia.
3. Nastolatek chce być zaakceptowany przez grupę. Chce czuć się silny, pasować do ogólnie lansowanego przez media wzorca: człowieka wyluzowanego, silnego, nie przejmującego się problemami, korzystającego z szybkich i natychmiastowych rozwiązań. Kiedy boli głowa- bierze tabletkę. Kiedy jest zmęczony –pije „napój energetyzujący” lub łyka cudowne witaminy. Kiedy ktoś proponuje, nie odmawia.
Nie ma prostych i skutecznych recept na to, jak całkowicie uchronić dziecko przed narkotykami i innymi substancjami uzależniającymi, ale jedno jest pewne: im lepszy kontakt z dzieckiem, tym łatwiej je przed tym ustrzec. Podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem jest rozmowa, gdyż pozwala lepiej poznać jego świat, oczekiwania i marzenia, ale też różnorodne problemy. Dorastające dzieci potrzebują dyskretnej obecności rodzica, dostępności i gotowości do udzielenia im pomocy. Rozmowa jest podstawą dobrych kontaktów z dzieckiem, a podstawą rozmowy jest uważne słuchanie. Warto też pamiętać o kilku ważnych sprawach: |
- Bądź przykładem. Postępuj tak, by być wiarygodnym. Dzieci są dobrymi obserwatorami i łatwo zauważą, gdy nie robisz , jak mówisz.
- Wymagaj, ale stawiaj dziecku warunki możliwe do spełnienia.
- Bądź konsekwentny, aby dziecko liczyło się z tobą i wiedziało, że ustalone przez ciebie normy w ważnych sprawach muszą być respektowane.
- Poznaj przyjaciół i znajomych dziecka. Pamiętaj, że w tym wieku koledzy odgrywają dużą rolę i często mają duży wpływ.
- Szanuj prawo dziecka do własnych wyborów, opinii, dysponowania swoim czasem. Doradzaj, ale nie narzucaj swojej woli.
- Nie bądź nadmiernie opiekuńczy. Pozwól dziecku zdobywać doświadczenia; ono uczy się przede wszystkim robiąc nowe rzeczy, sprawdzając. Czasem popełnia przy tym błędy, bądź zatem czujny i w porę reaguj.
- Określ jasno zasady dotyczące stosowania środków odurzających i innych używek, ale sam też unikaj nadużywania leków, papierosów i alkoholu.
- Ucz jak przezwyciężać trudności i radzić sobie w trudnych sytuacjach. Dotyczy to także sytuacji, gdy ktoś proponuje narkotyki i inne używki.
|
Rodzina jest podstawą uczenia dzieci jak żyć wśród ludzi i jak radzić sobie w życiu. Tak jak porozumiewamy się między sobą, w jaki sposób rozwiązujemy problemy, jak nawzajem troszczymy się o siebie-pokazuje dzieciom, co jest właściwe i pożądane, a co nie jest.
W ten sposób budujemy system wartości, którym będą się kierowały. Zadaniem rodziców jest stwarzać sytuacje sprzyjające rozwojowi tych ważnych umiejętności. Należy także stawiać dziecku drogowskazy, aby mogło bezpiecznie dorastać. Nie da się wychować nastolatka bez stawiania mu pewnych ograniczeń. Wyznaczanie tych granic jest trudne, ale bardzo potrzebne. Dorastanie jest tak burzliwym okresem, że młody człowiek musi wiedzieć na co się zgadzamy, a na co nie. Czasem buntuje się i próbuje przekraczać te ustalenia. Wtedy powinien dowiadywać się jakie są konsekwencje tych zachowań. Stawianie ograniczeń wymaga od rodziców zaangażowania i traktowania poważnie wprowadzanych zasad. Tylko wtedy mają one sens i działają. |
| Opracowała: Jolanta Wiśniewska-pedagog szkolny |
|
